PROJE NEDİR?
Proje, önceden belirlenmiş bir süre içinde değişim yaratmayı hedefleyen,
birbiriyle ilişkili amaç ve hedefleri olan, uygulanması sonucunda çeşitli ürünlerin elde
edildiği bir çalışmadır. Bilimsel bir çalışma olan projede; gözlem yaparak bilgi toplama,
elde edilen bilgilerin düzenlenmesi, bilgiler arasında neden-sonuç ilişkisinin olup
olmadığının araştırılması söz konusudur (TÜBİTAK-Proje Yarışmaları Kitapçığı 2010,
Proje Rehberi, s:18)
Proje süreci, proje fikrinin ortaya çıkışıyla başlayan ve bu fikrin kâğıda dökülmesi, geliştirilmesi, yürütülmesi, tamamlanması ve değerlendirilmesinin ardından yeni proje fikirlerinin üretilmesine kadar olan süreçleri içerir.
Proje konusunu belirlerken proje internet sayfasında yer alan Proje Bankasını incelemek, sizin çalışmanızın özgün olup olmadığını, daha önce benzer projelerin yapılıp yapılmadığını öğrenmenizi sağlayacaktır. Proje bankası daha önce yapılmış çalışmalara ulaşılabilen bir arama motoru niteliği taşımaktadır.
Projenin her aşamasında bilimsel çalışmanın bütün özelliklerinin görülmesi gerekir. Bilimsel yöntem, gözlemleri-olayları açıklamak ve sorulara cevap vermek için kullanılan deneysel bir süreçtir.
Bilim adamları doğadaki neden-sonuç ilişkilerini belirlemek için bilimsel yöntem kullanır. Başka bir deyişle onlar, bir deney tasarlayarak bir öğeyi başka bir öğenin “nedeni” haline getirirler böylece diğerini-sonucu, tahmin edilebilir hale dönüştürürler.
Yapacağınız projedeki çalışmalarınızda bilimsel yöntem izlemek, sorunuzu belirlerken, varsayımınızı geliştirirken, deneyinizi tasarlarken, yaparken ve değerlendirirken sizlere yardımcı olacaktır.
Proje süreci, proje fikrinin ortaya çıkışıyla başlayan ve bu fikrin kâğıda dökülmesi, geliştirilmesi, yürütülmesi, tamamlanması ve değerlendirilmesinin ardından yeni proje fikirlerinin üretilmesine kadar olan süreçleri içerir.
Proje konusunu belirlerken proje internet sayfasında yer alan Proje Bankasını incelemek, sizin çalışmanızın özgün olup olmadığını, daha önce benzer projelerin yapılıp yapılmadığını öğrenmenizi sağlayacaktır. Proje bankası daha önce yapılmış çalışmalara ulaşılabilen bir arama motoru niteliği taşımaktadır.
PROJE NASIL HAZIRLANMALIDIR?
Projenin her aşamasında bilimsel çalışmanın bütün özelliklerinin görülmesi gerekir. Bilimsel yöntem, gözlemleri-olayları açıklamak ve sorulara cevap vermek için kullanılan deneysel bir süreçtir.
Bilim adamları doğadaki neden-sonuç ilişkilerini belirlemek için bilimsel yöntem kullanır. Başka bir deyişle onlar, bir deney tasarlayarak bir öğeyi başka bir öğenin “nedeni” haline getirirler böylece diğerini-sonucu, tahmin edilebilir hale dönüştürürler.
Yapacağınız projedeki çalışmalarınızda bilimsel yöntem izlemek, sorunuzu belirlerken, varsayımınızı geliştirirken, deneyinizi tasarlarken, yaparken ve değerlendirirken sizlere yardımcı olacaktır.
|
Bilimsel Yöntemin Adımları
|
|
1. Bir Soru Sorun: Bilimsel yöntem, gözlemlerinize ilişkin bir soru sorduğunuz zaman
başlar. Nasıl, Ne, Ne zaman, Kim, Hangi, Neden ya da Nerede?
Proje konusu; ilgi çeken, üzerinde düşünülen, merak edilen konulardan seçilmelidir. Akla pek çok fikir gelebilir. Bunlar not edilmeli hemen karar verilmemelidir. Bunlar arasından; yapılabilecek, merak duyulan ve ilgi uyandıran bir konu seçilmelidir. |
|
2. Konuyla İlgili Araştırma Yapın: Sorunuzu cevaplamak için konuyla ilgili var olan
bilgilerle ilgili araştırma yapmalısınız. İyi bir bilim insanı olmak, başkalarının önceden
yaptığı yanlışları yapmamak ve araştırmada elde ettiğiniz, bir araya getirdiğiniz,
bilgilerin boşa gitmemesi için, kütüphanede ve internette araştırma yapmadan önce bir
araştırma planı yapmalısınız. Konuyla ilgili yazılı, sözlü, görsel her türlü materyal
toplanabilir.
|
|
3. Varsayım Oluşturun, Projenizi Tanımlayın: Varsayım, olayların nasıl meydana
geldiğine ilişkin düzenlenmiş tahmindir.
“Eğer.......(ben bunu yaparsam)...........,(sonra)........(bu).............(olur)” Varsayımınızı kolayca ölçülebilir ve asıl sorunuzu yanıtlamaya yardımcı olacak biçimde oluşturmalısınız. Proje fikrinin ortaya çıkmasından sonra elde edilen bilgiler ışığında projenin amacı, hedefleri, yöntemi, uygulama adımları, çalışma takvimi ve beklenen sonuçlar da tanımlanmalıdır. Amaç, elde edilmek istenen sonucun basit anlatımıdır. Projelerin genelde tek bir amacı vardır. Projenin amacı iyi tanımlanmadığında amaca yönelik hedefler ve faaliyetleri tanımlamada sorunlarla karşılaşılır. Hedefler, tanımlanan amaca hizmet etmelidir. Hedef, birden fazla olabilir. Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirleyebilmek için ölçülebilir hedefler belirlenmelidir. |
|
4. Varsayımınızı Bir Deney Yaparak Sınayın: Deneyiniz varsayımınızın doğru mu
yanlış mı olduğunu sınayacak, gösterecektir. Deneyinizin hassas ve kurallara uygun bir
şekilde yapılması çok önemlidir.
Deneyinizi uygun ve geçerli bir şekilde yapmak için bir faktörü değiştirirken diğer tüm koşulları aynı tutmalısınız. Deneyinizde elde ettiğiniz ilk sonucun kaza sonucu ulaşılmış bir sonuç olmadığından emin olmak için deneyinizi birkaç sefer tekrarlamalısınız. |
|
5. Verilerinizi Değerlendirin ve Sonuç Ortaya Koymaya Çalışın: Deneyinizi yaparken
ve tamamladığınızda kaydettiğiniz ölçümlerinizi varsayımınızın doğru mu yanlış mı
olduğunu görmek için analiz etmelisiniz.
Bilim adamları çoğunlukla varsayımlarının yanlış olduğu sonucuna ulaşırlar. Böyle durumlarda en baştan başlayarak yeni bir varsayım oluştururlar. Varsayımlarının doğru olduğu sonucuna ulaşırlarsa da bu defa başka bir yoldan bu sonucu sınamaları gerekebilir. |
|
6. Sonuçlarınızı Açıklayın-Paylaşın: Projenizi tamamlamak için sonuçlarınızı bir
raporla ya da pano-posterle açıklamalı, paylaşmalısınız. Bilim insanları da bunun
benzerini yaparlar. Elde ettikleri sonuçlara ilişkin raporları ya bilimsel bir dergide
yayımlarlar ya da bilimsel bir toplantıda sunarlar.
|
